Kan die raffinaderij niet weg?

Al sinds we hier op dit mooie eiland wonen hebben we ons gestoord aan die vervuilende raffinaderij die hier midden op het eiland staat. Met name Sven, die nog een blauwe maandag bij Shell in Australië heeft gewerkt, stoort zich er erg aan. En dat terwijl er al sinds maart nog nauwelijks gedraait wordt. Rond kerst is ze pas weer echt opgestart! Een leuk kerstcadeau voor alle inwoners van Curacao! Sinds enkele weken wordt het eiland 's nachts weer verlicht door de flares (vlammen uit de uitlaatpijpen). Voor de kenners: zo'n flare is een teken dat er iets niet goed gaat. Deze Isla riekt en dan bedoelen we niet alleen de giftige uitstoot.

Eigenlijk min of meer toevallg (maar wat is toeval?) is Sven in contact gekomen met een aantal mensen dat ervoor strijdt om deze raffinaderij weg te krijgen. En sinds hij zich er meer in is gaan verdiepen des te meer raken we ervan overtuigd dat er hier een grote fout wordt gemaakt ten koste van de mensen op Curacao.

Even een korte schets van de situatie: je hebt een prachtig Caribisch eiland, dat grotendeels drijft op toerisme, met een geweldige asset: de grootste en diepste natuurlijke binnenhavens van de Cariben (sommigen zeggen ter wereld). In ieder geval groot en diep genoeg om grote schepen een veilige haven te geven. Dit is overigens weinig nodig want Curacao wordt zelden geteisterd door tropische stormen. Die trekken namelijk bijna allemaal bovenlangs.

Lang geleden waren dit soort assets echter nog niet zo van belang. Helemaal op een eiland dat door de eeuwen heen als volstrekt nutteloos werd omschreven - de Spanjaarden noemden dit "los Islos innutiles" omdat er niets op wilde groeien. Ook de Nederlandse West-Indische compagnie heeft het geprobeerd maar de plantages bleken niet rendabel. De slavenhandel daarentegen floreerde buitengewoon goed, maar daar kwam (gelukkig) op een gegeven moment een einde aan. Dat Shell hier begin 20e eeuw een raffinaderij neerzette was daarom destijds waarschijnlijk best een goede keus. Midden op het eiland bij de grootste binnenhaven (Schottegat) zodat de olietankers veilig konden binnenvaren.


In de tweede wereldoorlog leverde deze raffinaderij de brandstof voor praktisch alle geallieerde vliegtuigen. En in de jaren vijftig leverde ze het eiland veel werkgelegenheid op, wel 12000 banen en veel welvaart voor de mensen. Mooi toch?

Shell kwam er echter op een gegeven moment achter, mede gedwongen door de almaar stijgende olieprijzen in de jaren zeventig, dat het toch echt goedkoper is om elders de olie te raffineren en wilden van de raffinaderij af. Ze hadden plannen om de boel te ontmantelen en op te ruimen. Hadden ze dat maar gedaan!
Dit zou echter voor vele mensen op Curacao op dat moment betekenen dat ze zonder werk zouden komen te zitten en daarom heeft de Nederlandse regering (Lubbers destijds) erop aangedrongen dat het eiland Curacao maar beter die raffinaderij kon kopen. Dat scheelde Shell veel opruim kosten (400 miljoen) en de raffinaderij zou behouden blijven voor Curacao. Met PDVSA (Venezolaanse oliemaatschappij) vond men een nieuwe pachter.

Grote fout! Want PDVSA heeft in de loop der jaren de raffinaderij achteruit laten lopen. Weinig onderhoud, grote vervuilingen. Tsja, wat hebben zij nou voor belang om de boel netjes te houden? Ook werken er inmiddels veel minder mensen, nog maar zo'n 900, en veel mensen die er werken zijn Venezolanen. Financieel wordt Curacao er ook niet vele wijzer van. PDVSA betaalt geen belastingen en een schandalig lage lease voor de grond! In totaal levert dit $18 mln per jaar op! Om de raffinaderij op orde te krijgen volgens de huidige normen kost zoveel geld dat het zeer onwaarschijnlijk is dat ze dat gaan doen.

Wij zijn al snel tot de conclusie gekomen dat dit een onhoudbare situatie is: een raffinaderij die hard achteruit holt, steeds minder werkgelegenheid en een groeiende vervuiling. Zo ligt er bijvoorbeeld een groot asfaltmeer, vlakbij waar wij wonen. Van een afstand bekeken slaat het toch ook nergens op om een dergelijke industrie te hebben op een Caribisch eiland dat verder leeft van het toerisme!

Deze foto kwam van een Amerikaanse toerist op een cruiseschip dat op Curacao afvoer. Dit is dus het eerste beeld dat cruisetoeristen krijgen van Curacao!

Ook is de uitstoor buiten alle internationale normen die er zijn gesteld. De wijken in Willemstad die onder de rook van de Isla liggen zijn niet alleen onprettig om te wonen vanwege de voortdurende stank, maar zijn ook bijzonder ongezond. Veel mensen hebben daar gezondheidsproblemen en er zijn schattingen dat de raffinaderij 18 vroegtijdige doden per jaar veroorzaakt!

Veel mensen hier op Curacao hebben moeite te erkennen dat de Isla eventueel weg zou moeten. Ze zien wel dat het vervuilend is maar men denkt ook dat Curacao afhankelijk is van de Isla voor werkgelegenheid en ander inkomen. Ook heerst de gedachte dat we door de raffinaderij lage bezineprijzen hebben. Dit is echter niet waar! We betalen hier wellicht minder dan in Europa, maar altijd nog bijna 6x zoveel als in Venezuela en bijna 2x zoveel als in de VS!

Maar goed, je kan schoppen tegen dit soort instanties, en dat moet ook.
Maar beter is het natuurlijk om een alternatief te bedenken en dat is waar ze nu hard mee bezig zijn. Binnenkort heeft Sven een meeting met een aantal bekende mensen van het eiland om steun te krijgen voor het plan en om een eerste funding voor elkaar te krijgen om uiteindelijk een organisatie te bouwen die awareness moet creëren voor het probleem, zowel onder de bevolking van Curacao als daarbuiten. Deze organisatie - Greentown - moet de politiek op Curacao inspireren en helpen plannen te maken en ze moet het alternatief voor de Isla uitwerken. Dit alles zonder corruptie.

Want corruptie is een groot probleem. Er zijn allerhande tegenstrijdige belangen en financiële afhankelijkheden. Premier Schotte echter flirt openlijk met ideeën om van Curacao een groen eiland te maken. Daar past een vervuilende raffinaderij natuurlijk niet bij. Een groen alternatief zou daarom bij hem op de agenda kunnen passen. Hopelijk is hij lang genoeg aan de macht om wat voor elkaar te krijgen en hopelijk slaagt de lobby van de andere kant er niet in hem te overtuigen van het belang van een raffinaderij door bijvoorbeeld goedkeuring aan een plan te geven elders een nieuwe te bouwen!

Het opruimen van de raffinaderij zal een immens project zijn dat jaren zal duren en veel geld kost. Er zijn schattingen van $ 1,5 miljard. Maar tegelijkertijd levert dit ook veel werkgelegenheid op.

Je zou een flinke discussie kunnen opstarten of Shell haar verantwoordelijkheden van het opruimen is ontlopen door de Isla voor 1 gulden te verkopen aan Curacao, maar het is zoals het is en hopelijk zal de huidige leiding binnen Shell nog eens over de brug komen en meebetalen aan het opruimen. Ook PDVSA heeft natuurlijk een verantwoordelijkheid maar de vraag is hoeveel je uit die hoek kan verwachten.

Wij hopen van harte dat dit gaat gebeuren. Eerst is nu de regering aan zet want zij moeten zo snel mogelijk de beslissing nemen om het contract met PDVSA dat in 2019 afloopt niet te verlengen. Hopelijk houdt Schotte zijn rug recht want Chavez zal hem proberen te bewegen het te verlengen.
Om meer druk te zetten via de media moeten ze op zoek naar ambassadeurs die het verhaal gaan vertellen: Al Gore, Jacob Gelt Dekker, Wubbo Ockels en het liefst ook lokale beroemdheden zoals Churandi Martina. Ook in Nederland moet dit verhaal verteld worden want er is heel weinig aandacht voor. De enigen die door de jaren heen in Nederland steeds vragen stellen zijn Groenlinks. Nu is dat niet mijn partij maar ik prijs ze ten zeerste voor deze inzet.

Ik zal jullie op de hoogte houden van alles rond de raffinaderij en tezijnertijd links doorsturen op het moment dat er geld moet worden ingezameld :-)
Volgende blog weer gezellige foto's van onze kinderen... maar ik wilde jullie dit verhaal niet onthouden.